Memorabele les

De laatste dagen heeft het weer hier in de middle of Danish nowhere zich van een redelijk coöperatieve kant getoond. Mijn drie nog overgebleven klasgenoten kwamen dan ook ruimschoots aan vliegen toe en omdat ik wacht op een geschikt moment voor mijn progressietest hebben zij een aardig deel van de voorsprong ingelopen die ik tot de kerst nog had.

Met het passeren van een warmtefront gisteren veranderde dit coöperatieve gedrag helaas drastisch en werd onze barak als vanouds gehuld in de ons inmiddels overbekende mistflarden. Voor vandaag stond er echter behoorlijk wat vliegwerk op het rooster. Klasgenoten Peter en Guido zouden hun laatste solo-navigatievluchten doen en klasgenoot Remco zijn eerste lowlevel navigatie. Deze laatste is een erg interessante oefening, waarbij je geacht wordt op minimum hoogte (500 voet, dat is circa 150 meter) boven de grond te vliegen met 75% vermogen. Normaal vliegen we met 65% vermogen en dat scheelt al met al ongeveer tien tot vijftien knopen (zo’n vijfentwintig kilometer per uur) vliegsnelheid. Dit lijkt niet veel, maar in de praktijk gaat alles ineens veel sneller. Daarnaast mogen je navigatiepunten niet verder uit elkaar liggen dan circa vijf minuten, hetgeen de toch al hoge werkdruk nog eens behoorlijk verhoogt. Al met al een behoorlijk zware, maar wel heel uitdagende en bijzonder nuttige oefening die je voorbereidt op een situatie waarbij het weer plotseling verslechtert en je zo snel mogelijk met minimum hoogte onder de wolken door naar een geschikt landingsveld wilt vliegen.

Omdat ikzelf deze week naast een twaalftal nachtelijke sololandingen niet aan vliegen ben toegekomen en de progressietest mijn volgende uitdaging zal zijn leek het mij een goed idee om met iemand mee te vliegen. De lowlevel vlucht van Remco, die geen problemen bleek te hebben met een extra passagier, leek mij daarvoor uitermate geschikt. Zo gezegd, zo gedaan stonden Remco en ondergetekende vanochtend om tien uur paraat op het vliegveld, alwaar ook Guido en Peter al druk in de weer waren met de laatste voorbereidingen voor hun vluchten. Gezamenlijk keken we naar de weersverwachtingen en hoewel het er niet best uitzag leek het vliegbaar. Guido, die voor zijn vlucht hoogte nodig heeft om het water over te steken richting Kopenhagen besloot echter te annuleren vanwege een daarvoor te lage wolkenbasis. Remco en Peter besloten door te gaan.

Tijdens de korte briefing die aan onze vlucht vooraf ging liet vlieginstructeur Rune herhaaldelijk doorschemeren dat het er buiten toch wel erg grijs uitzag en dat het vliegen in wolken nog steeds uit den boze is. Maar goed, omdat omgaan met slechte weersomstandigheden nu juist het doel is van deze vlucht stapten hij, Remco en ondergetekende daarop snel in de gereedstaande Piper. Remco werkte keurig alle checklists af om het vliegtuig op te starten en maakte in keurig Engels contact met de toren. Deze gaf hem toestemming om te taxiën, maar gaf hem tevens te kennen dat het zicht inmiddels beneden het normale minimum was geraakt. Hierop vroeg Remco keurig volgens het boekje een zogenaamde special VFR departure, een procedure waarbij met slecht zicht toch mag worden vertrokken. Ondertussen taxieden we rustig over het vliegveld en kreeg ik een eerste blik op de startbaan, die toch wel erg in mistsluiers bleek gehuld. Vanaf onze huidige positie kon ik zelfs nauwelijks de verkeerstoren waarnemen en daarmee zagen deze zichtomstandigheden er echt ernstiger uit dan verwacht. Even gingen mijn gedachten daarop uit naar een paar angstige minuten die ik ooit als jong, overmoedig, net gebrevetteerd zweefvliegertje in een zweefvliegtuig had doorstaan toen ik mij in dergelijk weer door een wolk had laten oplieren en binnen een minuut niet meer wist waar en vooral in welke stand ik vloog.

Ondertussen schakelde vlieginstructeur Rune Remco’s hoofdtelefoon uit, zodat hij onderling met mij kon praten. Ook hij zag dit weer niet echt zitten en liet mij in niet mis te verstane bewoordingen weten dat hij vermoedde dat deze vlucht geen lang leven zou zijn beschoren en liet mij daarom alvast wat gegevens opzoeken voor het geval wij volledig met gebruikmaking van instrumenten zouden moeten terugkeren. Desalniettemin liet hij Remco gewoon doorgaan alsof er niets aan de hand was en nadat deze zijn laatste controles had uitgevoerd en de toren hem toestemming had gegeven te vertrekken taxiede hij de baan op en opende het gas. Keurig bij de juiste snelheid bracht hij het vliegtuig in de klimstand en liet het beton van Flyvestation Skrydstrup onder onze wielen wegzakken. Hierop duurde het nog geen twintig seconden voordat het zicht buiten het vliegtuig tot bijna nul was gereduceerd en wij vrijwel zeker in een wolk vlogen. “Ohw! Wat is dat? Is dat een wolk?” vroeg Rune met enige ironie in zijn stem. “Dat? Dat is niets bijzonders, gewoon mist,” antwoordde Remco.

Nog eens twintig seconden later moest ook hij toegeven dat dit zicht toch wel erg slecht was om in door te vliegen. Hierop krabbelde hij met enige moeite en ver beneden de normale vlieghoogte terug naar de landingsbaan. Onderwijl zei Rune iets in het Deens tegen de verkeersleider in de toren. Hoewel mijn Deens niet echt goed is, meende ik er uit op te maken “dat er nog een gek wilde gaan vliegen met een Cessna en dat die vooral moest worden tegengehouden,” daarmee doelend op de solovlucht van klasgenoot Peter. Al met al was dit waarschijnlijk de kortste lesvlucht die wij hier zullen maken, maar waarschijnlijk wel één die Remco net zo min zal vergeten als ik mijn zweefvliegvlucht door de wolken.